Romët fitojnë gjykimin historik evropian që dënon profilizimin racor në kufirin në Maqedoninë e Veriut

Të fundit

Community Reporters Albania
Community Reporters Albaniahttps://reportersalbania.com
C.R.A është një organizatë jo-fitimprurëse e cila ka qëllim të promovojë gazetarinë qytetare në Shqipëri. Misioni i Community Reporters Albania është të raportojë çështjet sociale të thelluara me natyrë investigative.

Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut ka vendosur kundër Maqedonisë së Veriut në një vendim historik që dënon profilin racor të romëve në kufi. Aktgjykimi, Memedova dhe të tjerët kundër Maqedonisë së Veriut , përfshin tre aplikime të veçanta dhe ishte i suksesshëm pavarësisht nga një numër i kërkesave të ngjashme të mëparshme që u zgjidhën përmes marrëveshjeve miqësore me Qeverinë në vitet e fundit. Aktgjykimi ka të bëjë me pesë aplikantë romë, të cilët përfaqësoheshin nga Qendra Evropiane për të Drejtat e Romëve (ERRC) dhe avokatë të lidhur me Shoqatën e Juristëve të Rinj Maqedonas (MYLA).

Më 24 tetor 2023, Gjykata konstatoi se katër nga individët romë i ishin nënshtruar diskriminimit dhe se liria e tyre e lëvizjes ishte shkelur. Nga Maqedonia e Veriut kërkohet që t’i kompensojë ata brenda tre muajve nga marrja e vendimit me shuma të ndryshme të dëmeve jomateriale që arrijnë në total 13,000 €.

Nazmi Abazov , një nga aplikantët e përmendur në aktgjykim, tha: “Kur dëgjuam për aktgjykimin, ishim shumë të lumtur sepse e prisnim këtë për vite me radhë. Ajo që mund të themi është se më në fund drejtësia na arriti. Kur padia jonë para gjykatës vendase dështoi, ne humbëm shpresën për të marrë drejtësi, por më pas ERRC-ja na tha se mund të kërkojmë drejtësi para Gjykatës Evropiane dhe ja ku shkoni, e morëm. Dëshirojmë gjithashtu të falënderojmë ERRC-në për angazhimin dhe punën e tyre të palodhur për të na ndihmuar në këtë çështje. ERRC-ja është shumë e njohur këtu në Kriva Pallankë sepse shumë romë kanë përfituar nga puna e ERRC-së në këtë çështje, në fakt ERRC ia doli që të parandalojë vazhdimin e kësaj praktike të kthimit të romëve nga kufiri. Pasi ata filluan proceset gjyqësore, ne kurrë nuk u përballëm me të njëjtën çështje kur udhëtonim jashtë vendit.”

Drejtoresha Ligjore e ERRC-së, Senada Sali, e përshëndeti vendimin si një hap përpara në drejtimin e duhur: “Rëndësia e këtij gjykimi nuk mund të mbivlerësohet. Profilizimi racor në kufi ka prekur romët për gati një dekadë në Maqedoninë e Veriut. Shumë kishin filluar të pyesnin nëse Gjykata Evropiane do të jepte ndonjëherë një vendim për këtë çështje kritike. Rastet tona të mëparshme ishin blerë përmes pagesave monetare me Qeverinë, që nënkuptonte se problemet e thella që vazhdojnë të prekin komunitetet tona rome nuk po trajtoheshin. Ky aktgjykim nënkupton për herë të parë se gjyqtarët e Gjykatës Evropiane po mbajnë një qëndrim vendimtar për një çështje që ishte injoruar prej kohësh. Ai gjithashtu shërben si një dëshmi e qëndrueshmërisë dhe vendosmërisë së komunitetit rom në Maqedoninë e Veriut, të cilët kanë refuzuar të heshtin apo mohojnë më drejtësinë ”, tha ajo.

Aktgjykimi ka të bëjë me tri kërkesa të veçanta: Memedova kundër Maqedonisë së Veriut 42429/16 , Kurtishova kundër Maqedonisë së Veriut 8934/18 , dhe Abazov dhe të tjerët kundër Maqedonisë së Veriut 9886/18 . Këto raste janë dorëzuar në emër të pesë individëve romë: Demirana Memedova (kërkuesi i parë), Emran Kurtishova (kërkuesi i dytë), një çift rom Nazmi Abazov dhe Afrodita Abazova (kërkuesi i tretë dhe i katërt), dhe Omer Memedovski (kërkuesi i pestë). Aplikanti i parë dhe i dytë u përfaqësuan para Gjykatës Evropiane nga avokatët privatë Zharko Haxhi-Zafirov dhe Bojan Gjurovski , ndërsa tre aplikantët e tjerë u përfaqësuan drejtpërdrejt nga ERRC.

Historiku i rasteve:

Pothuajse dhjetë vjet më parë, qytetarëve të Maqedonisë së Veriut iu dha “liberalizimi i vizave”, duke i lejuar ata të udhëtojnë në Bashkimin Evropian pa viza paraprake. Megjithatë, kjo çoi në një praktikë shqetësuese të profilizimit racor në kufijtë e Maqedonisë së Veriut, duke synuar në mënyrë të qartë individët romë që janë shtetas të Maqedonisë së Veriut.

Në aktgjykimin e fundit, aplikantet ishin në mesin e atyre që ranë viktimë e profilizimit racor në kufi në vitin 2014. Kërkuesja e parë u pengua arbitrarisht të largohej nga vendi për të vizituar fëmijët e saj të rritur në Gjermani në Aeroportin e Shkupit. Zyrtari i kufirit i tha asaj se për shkak se ajo ishte rome, ai mendonte se ajo do të përpiqej të kërkonte azil në Gjermani. Kërkueses së dytë iu mohua gjithashtu udhëtimi në aeroportin e Shkupit për në Gjermani, ku ajo donte të vizitonte kunatin e saj. Aplikantët e tretë, të katërt dhe të pestë së bashku u penguan të largoheshin nga vendi për të marrë pjesë në një festë dasme në Kosovë. Rojet kufitare të Maqedonisë së Veriut në vendkalimin kufitar Tabanovce përmendën përkatësinë e tyre etnike si arsye për mosbesim ndaj tyre dhe pretenduan se ata me gjasë do të kërkonin azil në BE.

Aplikantët ndoqën çështje civile kundër Ministrisë së Punëve të Brendshme në Maqedoninë e Veriut, duke pretenduar diskriminim dhe shkelje të të drejtave të tyre kushtetuese për t’u larguar nga vendi. Ndërsa gjykatat në Maqedoninë e Veriut pranuan shkeljen e disa prej të drejtave të tyre për t’u larguar nga vendi, ato nuk gjetën prova të mjaftueshme për diskriminim. Si rezultat, kërkuesit kërkuan drejtësi përpara Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut.

Gjykimi:

Gjykata shqyrtoi tre ankesat sipas nenit 14 (ndalimi i diskriminimit) të marra në lidhje me nenin 2 të protokollit nr. 4 (mbrojtja e të drejtës për t’u larguar nga vendi i vet).

Gjykata konstatoi se Maqedonia e Veriut kishte shkelur këto të drejta për katër aplikantët e parë, por e pushoi çështjen për aplikantin përfundimtar. Gjykata vlerësoi se nuk kishte asnjë tregues se autoritetet vendase e penguan ankuesin e pestë të largohej nga vendi dhe vendosi të mos vinte në dyshim konstatimin e gjykatave vendase për faktin se ai nuk ishte penguar të kalonte kufirin. Kjo ishte pavarësisht dëshmisë së shënimit zyrtar të Ministrisë së Brendshme të datës 14 mars 2014, ku renditej kërkuesi i pestë në mesin e pasagjerëve të cilëve iu ishte refuzuar udhëtimi, duke treguar se kishte pasur një alarm për të në sistemin e Sektorit të Kontrollit Kufitar.

“ERRC është thellësisht e zhgënjyer dhe e hutuar që një konstatim i tillë është dhënë nga Gjykata pas pesë vitesh nga ndërgjyqësit tanë në pritje të drejtësisë”, tha Drejtoresha Juridike e ERRC, Senada Sali. “Duke shpallur çështjen e tij të papranueshme me një vonesë të tillë, Gjykata nuk i la kërkuesit asnjë mundësi tjetër për të aplikuar në vende të tjera ligjore apo asnjë mundësi për rishqyrtim të çështjes së tij. Në kontrast me konstatimin e Gjykatës, ERRC i kushton besim të plotë versionit të ngjarjeve të kërkuesit duke shpjeguar se atij i ishte refuzuar leja për të kaluar kufirin së bashku me pasagjerët e tjerë në të njëjtin automjet dhe se pasaporta e tij ishte vulosur nga autoritetet vendase. dhe më pas u kryqëzua me dy vija, siç duket nga provat e ofruara.”

Ky vendim thekson rëndësinë e luftimit të profilizimit racor dhe sigurimit të të drejtave të barabarta për të gjithë individët, pavarësisht nga përkatësia etnike. ERRC i kërkon Maqedonisë së Veriut që të ndërmarrë hapat e nevojshëm për të parandaluar rishfaqjen e praktikave të tilla diskriminuese në të ardhmen.

Rastet e paraqitura para gjykatave vendase u sollën me mbështetjen e përbashkët të Qendrës Evropiane për të Drejtat e Romëve dhe Shoqatës së Juristëve të Rinj Maqedonas.

 

Më të lexuarat