Komiteti i Strasburgut është shumë i shqetësuar për anticiganizmin, dhunën e turmës që synon komunitetet rome, ndarjen e shkollave dhe gjuhën e urrejtjes nga politikanët e rangut të lartë. Por pse nuk përmendet brutaliteti i policisë dhe racizmi ndaj romëve? Dhe pse ECRI po i godet rekomandimet për ‘zbatimin prioritar’?
Në raportin e tij të fundit për Bullgarinë, Komisioni Evropian kundër Racizmit dhe Intolerancës (ECRI) i përshkroi romët dhe personat LGBTI si viktimat kryesore të shprehjeve publike të urrejtjes dhe paragjykimeve shpesh nga politikanët e nivelit të lartë. Duke vënë në dukje se të dy komunitetet janë nën sulm të dhunshëm, me romët në shënjestër të protestave të turmave që çuan në prishjen e shtëpive rome, ECRI deklaroi se, “hapat pozitivë të ndërmarrë për të luftuar antisemitizmin, për fat të keq, nuk janë zbatuar edhe për këto lloje të urrejtjes. ”
ECRI rekomandoi fuqimisht që autoritetet të marrin të gjitha masat e nevojshme për të parandaluar kërcënimet dhe dhunën ndaj romëve nga grupe banorësh lokalë; kërkuan që shtëpitë rome të mbrohen nga prishjet e paligjshme; dhe u bëri thirrje autoriteteve të sigurojnë që asnjë ndarje de facto e fëmijëve romë të mos bëhet në kopshte dhe shkolla.
Por i vetmi rekomandim i lidhur me romët i veçuar për zbatimin prioritar në procesin e ndjekjes së përkohshme të ECRI-t, është që autoritetet bullgare “të rrisin punën e suksesshme të ndërmjetësve romë në fushat e shëndetësisë, arsimit dhe punësimit”. Do të duhen shumë më tepër se ndërmjetësues për të luftuar anticiganizmin, madje Komisioni Evropian e ka pranuar se racizmi është strukturor dhe duhet të trajtohet në të gjitha nivelet e qeverisjes, duke përfshirë zbatimin e ligjit, “për të kthyer valën”.
Gjuha e urrejtjes kundër romëve në vendet e larta dhe veprimet represive të policisë shkaktuan protesta ndërkombëtare. Raportuesit Specialë të OKB-së për racizmin paralajmëruan se “autoritetet nuk duhet të shfrytëzojnë pandeminë për të përjashtuar më tej romët dhe për t’i portretizuar ata si kriminelë dhe ngjitës”, dhe i përshkruan operacionet e zbatimit të ligjit kundër romëve si shkelje të parimeve të mosdiskriminimit dhe barazisë. Ata arritën në përfundimin:
“Diskriminimi racor dhe racizmi brenda institucioneve shtetërore është një realitet që qeveritë nuk duhet ta mohojnë. Autoritetet bullgare duhet ta dënojnë këtë dhe çdo sjellje tjetër që synon romët dhe minoritetet e tjera mbi baza etnike ose të ngjashme.”
Një kulturë praktikisht e pakontrolluar e dhunës brenda organeve të zbatimit të ligjit bullgar
Sipas raportit të vitit 2020, Fajtor nga parazgjedhja , romët në Bullgari kishin dy herë më shumë gjasa të ishin viktima të dhunës fizike policore sesa jo-romët. Gjetjet treguan se një e treta e të anketuarve (34%) raportuan keqtrajtim fizik, qoftë gjatë kapjes apo ndalimit në stacionet policore. Anketa tregoi gjithashtu se të miturit janë veçanërisht të prekur nga keqtrajtimi i policisë: 66.6% e të gjithë të miturve të intervistuar raportuan dhunë fizike gjatë kapjes.