Natën e 13 shtatorit 2023, një rom, le ta quajmë Milan (emri i tij është ndryshuar për të mbrojtur identitetin e tij), i cili ndihmon njerëzit për të parkuar makinat e tyre pranë Muzeut të Artit Modern në Beograd për tetë vitet e fundit në këmbim të bakshishit është rrahur nga dy policë me uniformë të Stacionit Policor të Novi Beogradit. Oficerët i kanë konfiskuar letërnjoftimin dhe i janë nënshtruar abuzimit fizik dhe dhunës së pajustifikuar.
Nata e 13 shtatorit 2023
Më 13 shtator 2023, rreth orës 23:30 të asaj nate, dy policë me uniformë nga Stacioni Policor i Novi Beogradit ndaluan Milanin dhe i kërkuan letërnjoftimin, të cilën ai ia dorëzoi menjëherë. Megjithatë, në vend që të bënin një kontroll rutinë, oficerët filluan ta pyesnin për praninë dhe veprimet e tij në parking.
Kjo marrje në pyetje u përshkallëzua në dhunë. Një nga oficerët e policisë e goditi me shkelma pas shpine dhe i tha: “q*j nënën tënde”. Kur ai iu lut atyre që të mos mallkonin nënën e tij të ndjerë, situata u përshkallëzua më tej. Oficeri tjetër e kapi, e prangosi dhe e futi brenda në makinën e patrullës. Gjatë udhëtimit për në stacionin e policisë, ai pësoi abuzime të mëtejshme fizike, ku njëri oficer e goditi vazhdimisht në fytyrë, ndërsa tjetri e goditi disa herë me shuplakë.
Në komisariat ai u ndalua për rreth 40 minuta, gjatë të cilave dhuna vazhdoi në formën e goditjeve të përsëritura në fytyrë. Atij iu paraqit një dokument për nënshkrim, përmbajtjen e të cilit nuk e njihte dhe nuk kishte marrë një kopje të dokumentit. Për të përkeqësuar situatën, punonjësit e policisë nuk ia kthyen asnjëherë kartën e identitetit.
Ekzaminimi Mjekësor dhe Veprimi Ligjor
Më 14 shtator 2023, Milani ka kërkuar ndihmë mjekësore në Klinikën Emergjente të Qendrës Klinike Universitare të Serbisë në Beograd. Mjekët dokumentuan kontuzionet dhe lezionet sipërfaqësore në anën e majtë të kokës së tij, si dhe kontuzionet në zonën e syve.
Në përgjigje të këtij incidenti të tmerrshëm, Qendra Rome e Vojvodinës (QRR) në bashkëpunim me Qendrën Evropiane për të Drejtat e Romëve (ERRC), kanë paraqitur ankesë në Sektorin për Kontroll të Brendshëm të Ministrisë së Brendshme. Ankesa detajonte sjelljen e pahijshme të punonjësve të policisë dhe kërkoi një hetim të plotë. Më 2 tetor 2023, QVR-ja ka marrë një përgjigje nga Sektori për kontroll të brendshëm të MPB-së, ku thuhet se ankesa i është përcjellë Prokurorisë së Tretë Themelore Publike për shqyrtim të mëtejshëm dhe Drejtorisë së Policisë për Qytetin e Beogradit.
Duke kërkuar drejtësi dhe shërim
Pavarësisht këtyre veprimeve, letërnjoftimi i Milanit mbeti në posedim të policisë. Në ndjekje të drejtësisë, ai vizitoi komisariatin e Novi Beogradit më 4 tetor 2023, i shoqëruar nga mbështetës, për të kërkuar kthimin e kartës së identitetit. Kjo vizitë ishte emocionalisht sfiduese për të, duke qenë se ishte e njëjta godinë ku ishte abuzuar. Oficerët e policisë në recepsion refuzuan të kontrollonin nëse kartën e tij të identitetit e kishin ende në posedim, në vend të kësaj e qortuan se nuk kishte letërnjoftim për disa javë. Ata e udhëzuan atë të bënte një kërkesë për një letërnjoftim të ri, gjë që ai bëri dhe ai e mori atë afërsisht dy javë më vonë.
Më 10 tetor 2023, ai kishte marrë njoftim nga Gjykata për Kundërvajtje në Beograd se kundër tij kishte filluar procedurë për mosmbajtje të letërnjoftimit më 13 shtator.
Rruga drejt drejtësisë
Më 22 nëntor 2023, në Gjykatën për Kundërvajtje në Beograd u zhvillua një seancë dëgjimore, ku Milan deklaroi se nuk ka kryer asnjë vepër penale dhe ka dhënë një përshkrim të hollësishëm të ngjarjeve që ndodhën në atë natë traumatike. Avokati i tij kërkoi që gjykata të informojë Prokurorinë Publike kompetente për pretendimet për keqtrajtim policor, me shpresë për fillimin e ndjekjes penale kundër zyrtarëve përgjegjës.
Konsulenti Ligjor i ERRC për Serbinë, Andrea Çolak, ishte i pranishëm në seancë dhe përshkroi konfuzionin dhe mosbesimin e gjyqtarit pas dëgjimit të dhunës ekstreme dhe të paprovokuar nga oficerët e policisë ndaj romit.
“Në seancë, kam vërejtur se për gjyqtarin e kundërvajtjeve ishte e vështirë të kuptonte se agresioni i punonjësve të policisë ishte i rastësishëm, i paprovokuar dhe krejtësisht i pajustifikuar. Ndërsa për ne të tjerët që jemi pjesë e shoqërisë kryesore, këto gjëra janë vërtet të paimagjinueshme ose incidente të rralla dhe ekstreme, për fat të keq për shumë romë ngacmimet dhe brutaliteti i pajustifikuar policor janë përvoja të zakonshme. Ashtu si në rastin e Milanit, nuk kishte asgjë në veprimet e tij që kërkonte që oficerët e policisë të bënin një kontroll identiteti, të përdornin gjuhë armiqësore, të shtrëngonin fizikisht dhe në fund të rrahnin Milanin. Asgjë përveç përkatësisë së tij etnike dhe margjinalizimit që e bënë atë një objektiv të lehtë për një demonstrim brutal të pushtetit policor. Shumë shpesh një dhunë e tillë mbetet e injoruar dhe e pandëshkuar, dhe si rezultat – normalizohet.”
Andrea nënvizoi gjithashtu se qëllimi i vazhdimit të seancës në Gjykatën e Kundërvajtjeve është që të sigurohet që akuzat e Milanit për brutalitet policor të vendosen para një gjyqtari. Edhe pse Gjykata po shqyrton një procedurë krejtësisht të ndryshme (mosdeklarimin e identifikimit), pretendimet e Milanit e shtyjnë gjyqtarin të mos i injorojë pretendimet e tij, por të kryejë detyrën e saj ligjore për të informuar prokurorin publik për krimin e raportuar ndaj saj.
Gjykata synon të dëgjojë dëshminë e punonjësve të policisë të përfshirë në arrestimin, dhe atë e të seancës së ardhshme është aktualisht në pritje. Lidhur me shkresën e Sektorit për Kontroll të Brendshëm të MPB-së, ende nuk ka informacione nëse Prokuroria Publike apo Policia e Beogradit kanë marrë ndonjë masë në përgjigje të ankesës.
Është dëshpëruese të dëshmosh raste të shpërdorimit të pushtetit dhe keqtrajtimit nga ata në pozita të autoritetit të cilëve u besojmë se na mbrojnë dhe na shërbejnë. Rasti i Milanit demonstron rëndësinë e adresimit të akuzave për sjellje të pahijshme të policisë dhe sigurimin që drejtësia t’i shërbehet kujtdo që kryen krime të urrejtjes, policisë ose ndryshe. Ai shërben si një kujtesë se askush nuk duhet t’i nënshtrohet dhunës ose ngacmimit të pajustifikuar dhe se ndjekja e drejtësisë duhet të mbetet e qëndrueshme.
Ndërsa procesi ligjor vazhdon, ERRC do të kërkojë që drejtësia të mbizotërojë dhe përgjegjësit për këtë keqtrajtim të mbajnë përgjegjësi për veprimet e tyre.
Publikuar nga ERRC, Përktheu dhe Përshtati www.reportersalbania.com