Rikthimi i Romëve dhe Egjiptianëve nga Azili: Sfidat dhe Shpresat në Berat

Të fundit

Community Reporters Albania
Community Reporters Albaniahttps://reportersalbania.com
C.R.A është një organizatë jo-fitimprurëse e cila ka qëllim të promovojë gazetarinë qytetare në Shqipëri. Misioni i Community Reporters Albania është të raportojë çështjet sociale të thelluara me natyrë investigative.

Në vitet e fundit, një valë e madhe emigrantësh nga Shqipëria, përfshirë komunitetet Rom dhe Egjiptian, ka tentuar të gjejë azil në vende të Evropës Perëndimore, si Franca dhe Gjermania. Ata shpesh kërkojnë një jetë më të mirë, duke shpresuar për punësim dhe kushte më të mira ekonomike. Megjithatë, shumë prej tyre janë kthyer në vendin e tyre të lindjes, përballë refuzimeve të kërkesave për azil. Një pjesë e konsiderueshme e këtyre të rikthyerve janë vendosur sërish në qytetin e Beratit, ku po përballen me një realitet të ri, të ngarkuar me sfida, por edhe me shpresë për të ndërtuar një të ardhme të re.

Historia e Emigrimit dhe Kthimit

Romët dhe Egjiptianët nga Shqipëria kanë një histori të gjatë të emigrimit, të nxitur nga varfëria dhe diskriminimi. Këto komunitete kanë përjetuar margjinalizim social dhe mungesë të mundësive ekonomike, që i ka shtyrë të kërkojnë fatin e tyre jashtë vendit. Azili në Francë dhe Gjermani është parë si një mënyrë për të shpëtuar nga kushtet e vështira të jetesës, ku ndonjëherë janë përballur me mungesën e strehimit dhe punës së qëndrueshme.

Një nga të rikthyerit nga Gjermania, Blerimi, 34 vjeç, një baba i tre fëmijëve, tregon për vështirësitë që përjetoi jashtë vendit: “Ne shkuam në Gjermani me shpresën për një jetë më të mirë. Aty nuk ishte e lehtë të gjeje punë të qëndrueshme, dhe kur e refuzuan kërkesën tonë për azil, ishim të detyruar të ktheheshim. Tani jemi sërish në Berat, duke u përpjekur të ndërtojmë diçka nga e para.”

Një tjetër histori e ngjashme është ajo e Linditës, një grua Romë nga Berati, e cila jetoi dy vjet në Francë me shpresën për një jetë më të mirë. Ajo tregon: “Në Francë, u përballëm me shumë vështirësi. Ata nuk na pranuan si azilkërkues dhe nuk patëm mundësi për të qëndruar ligjërisht. Kur u kthyem, gjetëm gjithçka njësoj si e kishim lënë, ndoshta edhe më keq. Por tani, e vetmja zgjidhje është të vazhdojmë këtu.”

Realiteti në Berat

Berati, një qytet historik dhe një prej destinacioneve më të rëndësishme turistike të Shqipërisë, ka qenë prej kohësh një shtëpi për komunitetet Rom dhe Egjiptian. Megjithatë, përtej bukurisë së tij të njohur ndërkombëtarisht, qyteti përballet me sfida të mëdha ekonomike, sidomos për minoritetet.

Në kthimin e tyre në Shqipëri, shumë prej azilkërkuesve të refuzuar përballen me vështirësi të mëdha, të ngjashme me ato që i shtynë të emigrojnë në radhë të parë. Papunësia është e lartë, veçanërisht për Romët dhe Egjiptianët, të cilët përballen me mungesë të mundësive arsimore dhe diskriminim të vazhdueshëm. Një tjetër problem i rëndësishëm është strehimi, pasi shumë prej të rikthyerve gjejnë shtëpitë e tyre të dëmtuara ose të papërshtatshme për të jetuar.

Drita, një tjetër anëtare e komunitetit Egjiptian, shprehet se kthimi ishte shumë i vështirë për të dhe familjen e saj: “Kur u kthyem nga Franca, e humbëm shpresën për të gjetur një jetë më të mirë atje. Tani po përballemi me të njëjtat probleme si më parë – mungesë pune, strehim i keq dhe të ardhura të ulëta. Nuk e dimë se çfarë na pret.”

Sfidat dhe Ndihma e Mundshme

Për këto familje të rikthyera, mbështetja nga institucionet shtetërore dhe organizatat joqeveritare është jetike për të rindërtuar jetën e tyre. Megjithëse ekzistojnë disa programe të mbështetjes për riintegrimin e emigrantëve të kthyer, shumë prej tyre raportojnë se kjo ndihmë është e pamjaftueshme.

Besmir Dalipi një aktivist që  punon me komunitetet e kthyer, shprehet: “Kthimi i Romëve dhe Egjiptianëve nga azili është një fenomen i madh, por nevojiten më shumë programe që ofrojnë ndihmë konkrete për punësim, strehim dhe arsim. Pa këto, këto komunitete mbeten në ciklin e varfërisë.”

Shpresa për të Ardhmen

Megjithatë, jo gjithçka është e zymtë për të rikthyerit. Disa prej tyre janë optimistë për të ardhmen dhe po përpiqen të ndërtojnë një jetë të qëndrueshme në Berat. Gëzimi, një i kthyer nga Franca, ka arritur të hapë një biznes të vogël në qytet, dhe shpreson se me punë dhe këmbëngulje, do të arrijë të sigurojë një jetë më të mirë për familjen e tij.

“Kur u kthyem, mendova se gjithçka ishte e humbur,” tregon ai. “Por, me mbështetjen e familjes dhe një OJQ-je, arrita të filloj një dyqan të vogël dhe tani kam diçka për të jetuar. Nuk është e lehtë, por kam më shumë shpresë tani.”

Me mbështetjen e projektit nga UNDP Albania për të rikthyerit nga vendet e Bashkimit Evropian, Romët dhe Egjiptianët kishin një mbështjetje përgjatë tre viteve të zbatimit të këtij projekti duke ofruar ndihmë për të ritkthyerit nga vendet e bashkimit evropian (azili) duke regjistruar fëmijët që kanë lindur në këto vende, regjistrimi i të rinjve në zyrën e punës, në kurse profesionale, duke ofruar grante për hapjen e biznesve për të vetpunësuarit Rom dhe Egjiptian.

Kjo tregon se, megjithëse sfidat janë të mëdha, përmes mbështetjes dhe përpjekjeve të përbashkëta, të rikthyerit Rom dhe Egjiptian në Berat mund të ndërtojnë një jetë të re dhe më të mirë në vendin e tyre të lindjes. Rruga përpara është e gjatë dhe plot vështirësi, por për disa, ajo mbetet e vetmja mundësi.

Më të lexuarat